Czv rzeczywiście mamy przyrodę "we krwi"?

WydawaÅ‚o by siÄ™, że harcerstwo nie musi siÄ™ organizować do życia na Å‚onie przyrody w jakiÅ› wyjÄ…tkowy sposób. Sama tradycja harcerska niesie przecież w sobie przekonanie, że więź z przyrodÄ… nierozerwalnie Å‚Ä…czy siÄ™ z pracÄ… harcerskÄ…. Mówi też o tej wiÄ™zi Prawo Harcerskie. Trudno sobie wyobrazić, by rzeczywistość mogÅ‚a odbiegać od tego obrazu. A jednak, gdy obserwujÄ™ choćby obozy harcerskie, to dochodzÄ™ do wniosku , że wspóÅ‚czeÅ›nie odwróciliÅ›my siÄ™ do przyrody plecami.

Obozy nadal podtruwajÄ… Å›rodowisko 

  Powiedzcie sami - czy jest w zgodzie z Prawem Harcerskim drużyna, która na swym obozie niefrasobliwie zatruwa otoczenie jeziora, czy rzeki Å›rodkami piorÄ…cymi, detergentami używanymi do mycia naczyÅ„ kuchennych,czy też Å›rodkami higieny osobistej? KiedyÅ›, gdy rodziÅ‚o siÄ™ harcerskie obozownictwo, do mycia i prania używano mydÅ‚a z naturalnych tÅ‚uszczów, które w wodzie ulegaÅ‚y rozkÅ‚adowi. Gary szorowano ... piaskiem i gorÄ…cÄ… wodÄ…. DziÅ› oczywiÅ›cie to przeszÅ‚ość, ale w pogoni za nowoczesnoÅ›ciÄ… i uÅ‚atwieniami duży obóz niszczy ekosystem dziesiÄ…tkami kilogramów niezwykle ostrych chemikaliów ! ObserwowaÅ‚em wielokrotnie caÅ‚e zmartwiaÅ‚e otoczenie zgodnych z instrukcjÄ… osadników , czy miejsc przeznaczonych do do mycia. Co ciekawe, harcerze nie znali zasad, i sensu ochrony otoczenia jeziora, a pokryta sinawym nalotem rozpuszczonych detergentów woda zdradzaÅ‚a że mycie "odchodzi" w zatoce.

Gdzie nasze poczucie wspólnoty z PrzyrodÄ…?

Inny dowód na brak wÅ›ród harcerek i harcerzy poczucia wspólnoty z przyrodÄ… to bezmyÅ›lne dewastowanie poszycia lasu , darni, drzew, Å›cióÅ‚ki w koÅ„cu. Nie tak dawno trafiÅ‚em na duże zgrupowanie obozów pewnego szczepu, w którym mocno zaznaczono odrÄ™bność poszczególnych obozów. Uczyniono to stosujÄ…c imponujÄ…cÄ… pionierkÄ™ obozowÄ…. Jeden z obozów zostaÅ‚ otoczony gÅ‚Ä™bokÄ… fosÄ…. Do innego prowadziÅ‚ zwodzony most przez specjalnie wykopany gÅ‚Ä™boki dóÅ‚. Ale wszystkich "przebiÅ‚" podobóz trzeci, w którym każdy namiot zastÄ™pu zostaÅ‚ otoczony fosÄ…. CaÅ‚e zgrupowanie przedstawiaÅ‚o sobÄ… żaÅ‚osny widok. ZwaÅ‚y żóÅ‚tego piachu wÅ›ród gÄ™stych sosen kryÅ‚y harcerskie namioty, pokryte siwym pyÅ‚em. Z iglastej Å›cióÅ‚ki i charakterystycznej dÅ‚ugiej, ostrej trawy nie pozostaÅ‚o Å›ladu. Dodatkowo, caÅ‚e zgrupowanie, dla "bezpieczeÅ„stwa" otoczono ...zeribÄ… z niezliczonej iloÅ›ci zwleczonego suszu. To "bezpieczne" ogrodzenie gwarantowaÅ‚o w razie pożaru, że nikt z uczestników nie miaÅ‚by szansy na ...ucieczkÄ™.

"Harcerz kocha przyrodę " brzmiało w tym obozie jak przykre szyderstwo ...

WÄ™drujÄ™ po obozach od lat i obserwujÄ™ ze szczególnÄ… uwagÄ… te elementy obozowego programu, które powinny uczyć miÅ‚oÅ›ci do otaczajÄ…cego Å›wiata przyrody, który przecież tak dużo nam daje, regenerujÄ…c siÅ‚y i energiÄ™ życiowÄ…. Wierzcie mi że nie spotkaÅ‚em nigdzie przemyÅ›lanej harcerskiej sÅ‚użby przyrodzie. Nikt jakoÅ› nie myÅ›li, by oddać lasowi, jezioru, Å‚Ä…kom to, co od nich wziÄ…Å‚. PamiÄ™tam, gdy kiedyÅ›, w czasie obozowania mojego szczepu na Mazurach trafiÅ‚ siÄ™ mÄ…dry leÅ›niczy, który staraÅ‚ siÄ™ tÅ‚umaczyć nam mowÄ™ otaczajÄ…cego nas lasu, jego reakcjÄ™ na nasze obozowanie. 

Leśniczy nauczyciel

Gdy na kwatermistrzostwie planowaliÅ›my obóz, pan leÅ›niczy powiedziaÅ‚ - "nie rozbijajcie namiotów na przekór lasowi - tyle jest przecież w lesie Å›cieżek, naturalnych polanek, czy miejsc gdzie drzewa stojÄ… rzadziej. Harcerskie namioty piÄ™knie komponujÄ… siÄ™ z drzewostanem, jeÅ›li tworzÄ… z nim caÅ‚ość". ZwróciÅ‚ nam też uwagÄ™ ten mÄ…dry czÅ‚owiek na gatunki drzew i krzewów, które swÄ… obecnoÅ›ciÄ… nieomylnie wskazywaÅ‚y na rodzaj podÅ‚oża, co pozwoliÅ‚o skutecznie uniknąć wilgoci. Wolno nam też byÅ‚o pozyskać z lasu drzewo budulcowe. NauczyliÅ›my siÄ™ usuwać drzewka chore lub zbyt gÄ™sto rosnÄ…ce, pod okiem prawdziwego gospodarza lasu. Po tym obozie do dziÅ› zwracam uwagÄ™, czy drzewo budulcowe na obozie Jest okorowane po wykorzystaniu, a kora spalona. NauczyÅ‚em siÄ™ wtedy, że pozostawianie kory po obozie powoduje lÄ™gniÄ™cie siÄ™ pod niÄ… szkodników. Również na tamtym obozie spojrzeliÅ›my na las, jak na wielkÄ… ksiÄ™gÄ™ która uczy nie tylko wiedzy o przyrodzie, ale również wrażliwoÅ›ci, cierpliwoÅ›ci i spokoju, spostrzegawczoÅ›ci i miÅ‚oÅ›ci do otaczajÄ…cego Å›wiata. NauczyliÅ›my siÄ™ że z przyrodÄ… na obozie nie trzeba walczyć, nie trzeba jej przeksztaÅ‚cać podÅ‚ug swoich potrzeb.

JeÅ›li dziÅ› mamy Å›wiadomie po harcersku kochać przyrodÄ™, to wpierw trzeba do niej powrócić. Jak chciaÅ‚ Ernest Thompson Seton.

Biały Niedźwiedź

Nr HR-a: 4/2008