Krąg Puszczy w latach II Wojny Światowej - Valivade, Indie.

Harcerska Rodzina Puszczańska, której korzenie w harcerstwie sięgają końca lat 20-stych XX wieku, zawsze miała bardzo tajemniczy, wręcz elitarny charakter. Otrzymanie Imienia (Miana) Puszczańskiego zawsze traktowane było (i jest nadal!) jako wielkie wtajemniczenie, najwyższe, możliwe do osiągnięcia wyróżnienie instruktorskie. Przyczynia się do tego niezmienne utajnienie Kręgów Puszczańskich, pogłębione okupacyjną konspiracją, oraz zejściem kręgów do podziemia w całym okresie komunistycznym. Bezpieka bezskutecznie dążyła do likwidacji Kręgów, co mimo represji nigdy się nie udało.

Z ustnych relacji wiemy od dawna, że również ZHP na Obczyźnie, w czasie II Wojny Światowej kontynuowało tą piękną tradycję. Ale dopiero w "Dzienniku Harcerskim", druhny Anny Handerek, (Text, Kraków 2012, t. 2) znajdujemy opis pięknego obrzędu przyjęcia do Kręgu Puszczy czterech instruktorek drużyn harcerskich w Osiedlu Valivade w Indiach. Jest to pierwszy udokumentowany dowód na to, że puszczańskie kręgi działały w ZHP na Obczyźnie w czasie II Wojny Światowej.

Sprawcą powiększenia kręgu o nowych Puszczan był Ryś Zuch, czyli druh Zdzisław Peszkowski (harcmistrz, kapłan od 1954 r., kapelan ZHP pgk, kapelan Sybiraków i Harcerzy, kapelan Rodzin Katyńskich). Miano Puszczańskie druha Rysia Zucha pochodzi najprawdopodobniej z kręgów instruktorów zuchowych, tworzących wokół Aleksandra Kamińskiego naszą rodzimą koncepcję zuchowania przed 1939 r., bowiem druh Peszkowski w Indiach dał się poznać jako znakomity zuchmistrz.

Przyjęcie do "Kręgu Puszczy" w Valivade wiązało się ze specjalnym obrzędem, nieco innym niż w Kraju. Po całonocnym czuwaniu przy indywidualnych ogniskach, o świcie, nowym członkom nadawano puszczańskie imiona, wykłute w lisciach z drzewa mangowca. W Indiach miało to miejsce dwa razy: w 1946 i 1947 r. W 1946 r. do Kręgu wstąpiły: Anna Handerek - "Indyjski Świetlik", Maria Leśniak - "Atom Zuch", Estela Czekierska - "Granitowy Zrąb", Danuta Pniewska - "Świetlik Zuch".
Zaś z 23 na 24 maja 1947 r.
Jagoda Królikowska – Zdobywcza Jaskółka,
Leszek Bełdowski – Zdobywczy Żuraw,
Halina [Helena] Szafrańska – Błękitny Lotos,
ks. Kazimierz Kozłowski – Słowogrzmotny Junak ,
Zosia Ostrihanska – Zamyślony Płomień.
Autorka "Dziennika", druhna Anna, drużynowa po próbie - "Świetlik Indyjski", pracowała jako nauczycielka w Valivade, działała również w harcerstwie. Współredagowała czasopismo "Młodzi". Prawie codziennie redagowała "Dziennik..", licząc się z tym, że jak napisała w dn. 29 X 46 r. "...ktoś - kiedyś będzie miał co czytać".

Bardzo dużą wartość mają liczne zdjęcia i dokumenty harcerskie wklejone do "Dziennika...".

Anna Handerek-Gwiazdonik powróciła do do Polski w 1948 r. Pracowała aż do emerytury jako nauczycielka w Liceum w Jordanowie i tu zmarła w 2004 r.

Wilk Samotnik

--------------------
hm. Zdzisław Peszkowski (1918 - 2007),"Ryś Zuch", od młodości zaangażowany w harcerstwo, rozwijał się pod kierownictwem słynnego zuchmistrza Aleksandra Kamińskiego. W 1939 r. jako podchorąży przydzielony do 20 Pułku Ułanów Króla Jana Sobieskiego w Rzeszowie. Po wybuchu wojny dostał się do niewoli sowieckiej i wraz z innymi żołnierzami został wywieziony do Kozielska. Później z grupą więźniów przeniesiono go do Griazowca, co uratowało mu życie. O mordzie katyńskim dowiedział się dopiero w Iraku w 1943 r., gdzie odbywał służbę w Pierwszym Pułku Ułanów Krechowieckich. Po powstaniu Rady ZHP na Wschodzie i Samodzielnego Referatu Harcerskiego w Jerozolimie, Peszkowski objął w nim dział zuchowy. W maju 1944 r. jako instruktor i członek Ekipy Wizytatorskiej przybył do Indii, gdzie pracował jako zastępca wizytatora B.M. Pancewicza. Po jego wyjeździe we wrześniu 1946 r., Peszkowski objął funkcje Komendanta Chorągwi Indyjskiej i Wizytatora. Pełnił je do sierpnia 1947 r., kiedy to wyjechał do Wielkiej Brytanii. Po roku studiów na Uniwersytecie w Oxfordzie wyjechał do seminarium duchownego w Orchard Lake w USA. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1954 r. Napisał ponad 100 publikacji z zakresu teologii, historii Polski i literatury. Od 1970 r. nosił tytuł prałata domowego Ojca Świętego Jana Pawła II. Po przemianach 1989 r. wrócił do kraju. Był Kapelanem Rodzin Katyńskich i Pomordowanych na Wschodzie oraz wielu Kół Sybirackich. Zmarł w 2007 r. w Warszawie.