Troszkę szerzej o formach kształcenia.

„Druhu, ale co to w końcu będzie ? Szkolenie czy kurs ?” Takie pytanie zadał mi niedawno jeden z młodszych instruktorów z którym przygotowujemy szkolenie/kurs z umiejętności zachowania się zimą w lesie. Po chwili zastanowienia postanowiłem troszkę głębiej wejść w temat bo... No właśnie co ? Szkolenie czy kurs ???

Na pierwszy ogień poszły dokumenty ZHP. Właściwie jest coś w tym temacie jedynie w dokumencie zatytułowanym : „System pracy z kadrą w ZHP”

Znajdziemy tam następujący zapis:

2.3. Podstawowe formy kształcenia:

• kursy - przygotowują do pełnienia konkretnych funkcji lub pomagają w zdobyciu stopnia instruktorskiego,

• warsztaty – formy doskonalące dla kadry pełniącej funkcję, która chce podnieść swoje kwalifikacje;

• seminaria – formy doskonalące nastawione na rozwój uczestników i na wypracowywanie nowych rozwiązań dla organizacji;

• konferencje – spotkania kadry, których głównym celem jest wypracowanie lub skonsultowanie nowych rozwiązań dla organizacji;

• praktyki i staże – pomagają w praktycznym nabyciu umiejętności sprawowania funkcji przez kontakt z dobrymi środowiskami.

Kadra organizacji przygotowuje się do pełnienia funkcji oraz doskonali również na formach organizowanych poza ZHP. Są to przede wszystkim szkolenia specjalistyczne.

To niestety w żadnym stopniu nie wyjaśnia nam sprawy która wywołała temat. Drążymy więc dalej.

I tak po lekturze różnistych materiałów wyszło mi, że według najprostszego podejścia wygląda to mniej więcej tak:

Szkolenie jest formą doskonalącą umiejętności oraz utrwalającą posiadaną już wiedzę (można w to wrzucić pewnie również jej aktualizację w ograniczonym zakresie) W odniesieniu do ostatniej mody

trzeba pamiętać, że np. coaching to nie szkolenie, gdyż coaching to jedynie naprowadzanie na właściwy tor, nie służy on bezpośrednio pogłębianiu wiedzy z zakresu specjalistycznego i nie odbywa się w grupach.

Kurs jest formą znacznie szerszą. Nie odnosi się on do konkretnego zajmowanego stanowiska czy danego rodzaju zadań. Na kursach umożliwiamy zdobywanie szerszych umiejętności jak np. udzielania pierwszej pomocy czy też zdobywanie części kompetencji potrzebnych do podniesienia swojego stopnia rozwoju (np. kursy zastępowych, drużynowych, pwd, phm, hm)

Możemy z tego wydzielić jeszcze osobne zagadnienie, jakim są kursy zawodowe ale to już wykracza poza ramy tego  artykułu.

Zarówno w ramach kursów jak i szkoleń, mogą odbywać się ćwiczenia, bo w każdej z tych form można łączyć wiedzę praktyczną jak i teoretyczną.

Jeśli idzie o warsztaty, to są one formą łączącą edukację i trening. To forma aktywnych ćwiczeń służąca wymianie doświadczeń które od razu, na bieżąco, mogą być konfrontowane z wiedzą i umiejętnościami prowadzącego warsztat. Celem warsztatów będzie zawsze nauczenie konkretnej umiejętności w ciągu jasno określonego czasu.

Seminarium

To forma zakładająca podobnie jak i warsztaty, aktywny udział uczestników. Seminarzyści samodzielnie opracowują określony temat i przedstawiają go innymi uczestnikom seminarium. Decydując się na użycie tej formy, powinniśmy zdawać sobie sprawę z faktu, że wymaga ona zdobycia pewnej wiedzy przez osoby uczące się i Ich aktywnego udziału w zajęciach. Dlatego raczej nie kierujemy jej do osób dopiero zdobywających podstawową wiedzę w temacie zajęć.

No i to właściwie wyjaśniło nam problem :) Ale postanowiłem poszukać troszkę głębiej i zacząłem znajdować takie rzeczy:

Szkolenie skupia się głównie na pracy nad indywidualnymi osiągnięciami określanymi jako funkcja gotowości, możliwości i zdolności. Chęć odnosi się tu do motywacji i postawy, np. chęć współpracy, chęć dodatkowej pomocy. Zdolność to wiedza, umiejętność, pewność. Możliwość oznacza wsparcie organizacji, jak i bariery. Przykładem wsparcia będzie prawo decydowania, wystarczający czas na wykonanie zdania. Bariery to przede wszystkim niewystarczające , nieadekwatne informacje.

Ideą warsztatów jest skoncentrowanie się na dwóch głównych zachowaniach organizacyjnych: możliwość i gotowość. Warunkiem wstępnym do przeprowadzania warsztatów jest zdolność pracowników do wykonania danego zadania, co nie jest jednoznaczne w przypadku szkoleń. Tutaj nie trzeba mieć zdolności (czy umiejętności), jak to jest w przypadku uczestnictwa w szkoleniu, gdyż celem jest wyrobienie właśnie zdolności przy minimalnej gotowości słuchaczy do nauki. Można zatem powiedzieć, że zadaniem szkolenia jest przeplanowanie miejsca pracy, jak i zmiana wsparcia i barier w otoczeniu pracownika w wykonywaniu zadań. Oznacza to, że zmiana jaką wprowadza warsztat skupia się na czynnikach wspierających bądź blokujących gotowość i możliwość. Dla przykładu, warsztat dotyczący wyznaczania celów będzie zawierał zarówno potrzebne informacje i zasoby, ale też będzie obejmował błędy i przeszkody jakie organizacja może napotkać w trakcie osiągania celu.

(por. Organizational behavior”, Schermerhorn, Hunt, oraz Osborn)

Kompetentnie i ciekawie na ten temat napisał również Bruce Klatt w swoim Ultimate Training Workshop Handbook

Tu jednak powiedziałem sobie „stop” Jeszcze troszkę i wyjdzie na to, że "w tym temacie" powinienem studia „zrobić” :D A przecież tematów czekających na „pogłębienie” jest mnóstwo i wciąż pojawiają się nowe.

Tymczasem odpowiedzi wymagało pytanie: Kurs to będzie, czy szkolenie ? ...I jak sądzisz Czytelniku ?

-------------------------------------------------
Nr HR-a: 3-4/2014