Dyskusja o zmianach w Prawie Harcerskim obowiązującym w ZHP przybiera niestety coraz płytszą formę...

Najbardziej dziś popularna propozycja zmiany w Prawie Harcerskim ( Harcerz chce/dziś proponuje się - stara się/ wiedzieć więcej niż wie, umieć więcej niż umie) powstała w 1964 roku "na fali" wprowadzania systemu zadaniowo - zespołowego do ZHP w miejsce resztek metody skautowej, częściowo przywróconej w 1956 r. Do tego oczywiście przygotowano odpowiednie zmiany w rocie przyrzeczenia harcerskiego. Ale porównując jakość i proces zarządzania zmianami, trzeba przyznać ówczesnym władzom ZHP, że postępowały o wiele  bardziej profesjonalnie.

Zaczęto przede wszystkim, od powołania Komisji Prawa Harcerskiego, w skład której weszli działacze społeczni, literaci a więc ludzie żyjący dzięki słowom pisanym, publicyści czyli ludzie posiadający umiejętność czytania ze zrozumieniem, naukowcy i grono doświadczonych instruktorów harcerskich. Bo nawet jeśli chciano coś popsuć, to starano się zrobić to profesjonalnie.

Dotychczasowe redakcje Prawa, od tej pierwszej - tłumaczenia z angielskiego A. Małkowskiego, zachowywały wskazanie jakim harcerz jest, czyli były wskazaniem wprost. Nie było deklarowania czy "chciejstwa". Dopiero redakcja z 1964 r. jako wprost podporządkowana anty wodzowskiej metodyce zespołu, wprowadziła to sformułowanie w punkcie 2, 4 i....10. 
Na marginesie, tą redakcję cechuje zupełnie przyzwoity język, za którym bardzo zgrabnie ukryto przekaz ideowy zgodny z linią rządzącej partii. 

Prawo Harcerskie (1964):
1. Harcerz służy Polsce Ludowej i dla Niej sumiennie spełnia swoje obowiązki.
2. Harcerz chce zmieniać świat na lepszy, jest zawsze z tymi, co walczą o wolność i równość ludzi.
3. Harcerz jest sprawiedliwy i odważny śmiało broni słusznej sprawy.
4. Harcerz chce wiedzieć więcej niż wie, umieć więcej niż umie.
5. Harcerz śpieszy innym z pomocą, nie opuści nikogo w potrzebie.
6. Harcerz jest wiernym przyjacielem i niezawodnym kolegą.
7. Harcerz szanuje starszych, pomaga chętnie rodzicom.
8. Harcerz pracuje rzetelnie, dba o wspólne dobro jak o własne.
9. Harcerz jest przyjacielem przyrody poznaje jej piękno i tajemnice.
10. Harcerz chce być silny i sprawny, nie pali tytoniu, nie pije napojów alkoholowych.

Generalnie przy dzisiejszej analizie dokonanych zmian widać wyraźny zamysł. Rota przyrzeczenia miała być bardzo ogólna i abstrakcyjna, a prawo konkretne, jednak...

Nie do końca się im to wtedy udało (cieksawe dlaczego :) ), gdyż to co niósł ze sobą komunizm, w żaden sposób nie zgrywało się z wartościami harcerskimi. W ten sposób z prawa tego "wiało lipą".

Zamiast konkretnych wskazań, wezwań, do konkretnych zachowań, otrzymaliśmy i w prawie, dużą dozę abstrakcyjności i ogólnikowości. "Służy Polsce Ludowej", "wolność i równość ludzi", "sprawiedliwy i odważny", "słusznej sprawy", "harcerz chce" itp. 

Tyle, że TO WSZYSTKO BYŁO PRZEMYŚLANE.

Na Zjeździe ZHP przyjęto ofensywną strategię rozwoju liczebnego naszej organizacji nazywaną "kierunek - 2 miliony"

Dokładnie temu, służyły wprowadzane zmiany. Ogólnikowość, brak konkretów, a nade wszystko zmiana podstawowa... Zamiast sformułowania "Mam szczerą wolę..." Zakładającego dobrowolność harcerstwa przyjęto "Przyrzekam..."

I były tysięczne szczepy i 2 milony harcerzy. Tylko czy rzeczywiście harcerzy ???

Harcerz chce... Jest właśnie typowym przykładem ogólnikowości i abstrakcyjności zasady obowiązującego harcerza zachowania, która poprzez swoje sformułowanie przestaje być zasadą. Staje się opakowaniem, w środku którego nie ma niczego, a harcerstwa już na pewno.

Trochę głupio mi to pisać, ale wniosek nasuwa się sam. Uczmy się od poprzedników JAK wprowadzać zmiany, by były skuteczne i dobre (tu docieramy do źródła ideałów "zaszytych w PiPH - bo co to znaczy dobre? ) ale nie spłycajmy, nie ułatwiajmy harcerstwa w imię doraźnych, lub co gorsza politycznych interesów. Harcerz chce tylko raz - wstąpić do harcerstwa - potem otrzymuje wskazanie jakim ma być, jak się doskonalić by być Harcerzem, przez duże H. Chciejstwo, to ślepy zaułek, od 1964 roku.....